In steeds meer games duiken zogeheten loot boxes op. Deze virtuele cadeaus werken als een waar surprise-ei en geven een verrassingseffect aan de game. Spannend voor de speler én zeer lucratief voor de uitgevers van het spel. Een loot box is niet geheel onschuldig en wordt vaak als gokken gezien.
Wat zijn loot boxes precies?
Een loot box is een soort schatkistje in een game met daarin een beloning. Deze beloning kan van alles zijn, van kledingstukken voor je personage tot nieuwe wapens. Loot boxes worden ook wel ‘crates’, ‘cases’ of ‘packs’ genoemd. Je kunt loot boxes kopen met echt geld en soms zijn deze gratis te verkrijgen. Zo kan je bijvoorbeeld een schatkist verdienen door een missie binnen het spel te volbrengen.
Een aantal loot boxes in strijd met de Wet op de Kansspelen
Als speler weet je nooit van te voren welke beloning het schatkistje tevoorschijn tovert. Je maakt kans op zowel spelvoorwerpen als op items die echt geld waard zijn die je vervolgens kunt doorverkopen aan andere spelers. Het is bijna alsof je meedoet aan een loterij of speelt op een fruitautomaat. Hierdoor zitten er aspecten van kansspelen in een ‘onschuldige’ game. Op dit moment is het verboden om dit soort kansspelen aan Nederlandse consumenten aan te bieden zonder vergunning.
In april 2018 deed de Kansspelautoriteit onderzoek naar het fenomeen loot boxes. De aanleiding hiervoor was de onduidelijkheid over de vraag of loot boxes verboden zijn in Nederland en de eventuele verslavingsrisico’s die de schatkisten met zich meebrengen. In hun rapport met de toepasselijke naam ’Onderzoek naar loot boxes: Een buit of een last?’ staat dat 4 op de 10 onderzochte loot boxes in strijd zijn met de Wet op de Kansspelen (Wok). Daarbij zijn loot boxes beschikbaar voor iedereen, óók voor minderjarigen. Dat vindt de Kansspelautoriteit zorgelijk omdat deze kwetsbare groep niet in aanraking hoort te komen met gokspelletjes. Vroegtijdige blootstelling kan namelijk het risico op gokverslaving verhogen.
Wat voor virtuele schatkistjes zijn wél toegestaan?
Wanneer je de inhoud van de loot boxes niet kunt doorverkopen, dan is dit niet in strijd met de gokwet. Zodra in-game goederen uit schatkistjes economische waarde krijgen en overdraagbaar zijn, zijn de loot boxes illegaal.
Wat doet de Kansspelautoriteit tegen omstreden loot boxes?
De Nederlandse Kansspelautoriteit treedt (Ksa) hard op tegen gameontwikkelaars die illegale loot boxes te koop aanbieden in hun spellen. Dit doet de Ksa met name om minderjarige spelers in bescherming te nemen. De Ksa kan een verbod op spellen afdwingen en bestuurlijke boetes opleggen. Deze boete kan oplopen tot maximaal €830.000. Voor zeer grote gamebedrijven kan de boete zelfs hoger uitvallen, tot 10 procent van de wereldwijde omzet. In dit artikel lees je meer over welke acties de Kansspelautoriteit precies uitvoert.